انواع قیرهای امولسیون کاتیونیک و کاربرد آنها
قیرهای امولسیون کاتیونیک براساس پایداریشان در مقابل شکستن به سه گروه اصلی:
1- تندشکن یا ناپایدار(Rapid Setting)
2- کندشکن یا نیمه پایدار(Medium Setting)
3- دیرشکن یا پایدار(Slow Setting)
تقسیم می شوند که هر گروه اصلی زیر گروه های مختلفی دارند.
جدول انواع امولسیون های کاتیونیک و کاربرد آنها
زیرگروه های قیرهای امولسیونی کاتیونیک و کاربرد آنها
پیشوند c نشان دهنده نوع کاتیونیک قیر امولسیون میباشد.
پیشوندهای 1 و 2 نشان کندروانی قیر اموسیون می باشد. عدد بزرگتر نشان دهنده کندروانی بیشتر است.
پسوند h نشانه استفاده از قیر سفت تر در ساخت قیر اموسیون می باشد.
کاربردهای عمومی قیرهای امولسیونی (General Uses Of Bitumen Emulsion)
در حال حاضر قیرهای امولسیون حسب مورد در کلیه کارهای آسفالتی گرم و سرد و انواع آسفالت های حفاظتی،
اندود نفوذی و سطحی و تثبیت خاک به کار میروند. عمده موارد کاربرد قیرهای امولسیون به شرح جدول زیر می باشد.
کاربردهای عمومی انواع امولسیون های قیری کاتیونیک (ASTM 3628)
انتخاب و مصرف قیرهای امولسیون
قیرهای امولسیونی تقریباً برای کلیه مواردی که قیرهای محلول استفاده میشوند، کاربرد دارند. علاوه بر این دامنه مصرف آنها گسترده تر از قیرهای محلول است، بطوریکه موارد خاصی هم وجود دارد که استفاده از قیرهای محلول امکان پذیر نیست. البته این بدان معنی نیست که قیرهای امولسیونی را میتوان بدون بررسی و بطور اتفاقی بکار برد، بلکه کاربرد مفید، موثر و قابل قبول آنها مستلزم انتخاب امولسیون های قیری متناسب با شرایط اجرای کار می باشد.
عوامل موثر در انتخاب انواع قیر امولسیونی
در انتخاب نوع قیر امولسیونی ابتدا باید نوع عملیات اجرایی را که از این قیر امولسیونی مصرف می شود مورد توجه قرار داد. بعنوان مثال لازم است مشخص گردد قیر امولسیونی در کدام یک از موارد مانند آسفالت سطحی، آسفالت سرد مخلوط در محل، آسفالت سرد کارخانه ای، اندود سطحی، اندود نفوذی و یا کارهای تعمیراتی استفاده خواهد شد. بعد از تعیین نوع عملیات اجرایی سایر متغیرهای پروژه باید مورد بررسی قرار گیرد.
عوامل دیگری که در این انتخاب موثرترند عبارتند از:
- شرایط آب و هوا در طول اجرای عملیات( انتخاب نوع قیر امولسیونی، طرح اختلاط، تجهیزات و روش اجرای کار به شرایط آب و هوایی محل در حین اجرا بستگی دارد)
- نوع مصالح سنگی مصرفی
- وسایل و تجهیزات موجود
کاربرد عمومی قیرهای امولسیونی
هر یک از انواع قیرهای امولسیونی بمنظور مصارف خاصی طراحی می شوند که بطور مشروح در ذیل بیان می شوند.
قیرهای امولسیونی تندشکن
(Cationic Rapid Setting-CRS)
این نوع قیرهای امولسیونی با مصالح سنگی به سرعت واکنش نشان داده و از حالت امولسیون به قیر تبدیل می شوند. قیرهای امولسیونی تندشکن عمدتاٌ در عملیات قیرپاشی، مانند
اندودسطحی (Tack Coat) اندود آب بندی با مصالح سنگی(Seal Coat)، آب بندی با ماسه، آسفالت های سطحی و ماکادام نفوذی مصرف می شوند. برای عملیات اجرایی مذکور می توان از قیرهای امولسیونی CRS-2 وCRS-1 استفاده کرد.
قیر امولسیونی تندشکن CRS-2 بعلت کندروانی زیاد در سطح راه جاری نمی شود و برای آسفالت های سطحی و اندود آب بند با مصالح سنگی کاربرد فراوانی دارد.
قیرهای امولسیونی کندشکن
(Cationic Medium Setting-CMS)
این نوع قیرهای امولسیونی برای مخلوط کردن با مصالح سنگی درشت دانه طراحی می شوند، زیرا بلافاصله پس از تماس با سنگدانه ها شکسته نمی شوند، لذا مخلوط آسفالتی تهیه شده با آنها برای چندین دقیقه کارایی لازم را خواهد داشت. این نوع قیرهای امولسیونی بطور گسترده ای در کارخانه های آسفالت سیار استفاده می شوند و عمدتاً برای تهیه مخلوط های آسفالتی سرد کارخانه ای طراحی می گردند.
امولسیون های قیری CMS-2h با کندروانی زیاد در سطح راه روان نمی شوند.
قیرهای امولسیونی دیرشکن
(Cationic Slow Setting-CSS)
قیرهای امولسیونی دیرشکن برای تهیه مخلوط آسفالتی پایدار طراحی می شوند، یعنی پس از تماس قیر امولسیونی با مصالح سنگی، پایداری زیادی خواهند داشت.این گروه امولسیون ها با مصالح سنگی با دانه بندی پیوسته و درصد ریزدانه زیاد به کار میروند. این نوع قیر امولسیونی کارایی طولانی مدت دارند بگونه ای که از مخلوط شدن کامل آنها با مصالح سنگی با دانه بندی پیوسته و درصد ریزدانه زیاد به کار میروند. این نوع قیر امولسیونی کارایی طولانی مدت دارند بگونه ای که از مخلوط شدن کامل آنها با مصالح سنگی با دانه بندی پیوسته اطمینان حاصل می شود.
همه قیرهای امولسیونی دیرشکن کندروانی پایینی دارند و میتوان آنها را باآب رقیق کرد. قیرهای امولسیونی دیرشکن رقیق شده را میتوان در عملیات اجرایی اندودهای سطحی و نفوذی، آب بندی و پوشش سطح روسازی و غبار نشانی راه های خاکی و شنی بکار برد. انعقاد ذرات قیر این امولسیون ها کاملاً به تبخیر آب آن بستگی دارد. لذا اگر در مخلوط هایی مانند دوغاب آب بندی بکار میروند و لازم است که سرعت شکست تندتر باشد، میتوان سیمان پرتلند یا آهک هیدراته به آن اضافه نمود این قیرهای امولسیونی در مخلوط های مصالح سنگی با دانه بندی پیوسته اساس قیری تثبیت خاک مخلوط های آسفالتی و دوغاب آب بندی مصرف میشوند.