مصالح سنگی در چیپ سیل (Chip seal)
مصالح سنگی که در اجرای چیپ سیل مورد استفاده قرار میگیرد بایستی از شن شکسته و یا سنگ شکسته کوهی باشد.
این مصالح بایستی مقاوم بوده و مکعبی شکل باشند، همچنین بایستی تمیز بوده و دارای لای و رس و ریزدانه و مواد آلی و گیاهی نباشد و در صورت لزوم شکسته شوند و یا با هوای فشرده خاک زدایی گردند.
از دو نوع دانه بندی یک اندازه و دیگری باز در چیپ سیل استفاده میگردد.
در نوع اول که در آن اندازه بزرگترین دانه آن باید بیشتر از دو برابر اندازه سنگدانه کوچکتر در آن نباشد.
و در نوع باز که در آن از مصالح یک اندازه استفاده میگردد. انتخاب نوع دانه بندی به شرایط محیطی و اجرایی هر پروژه بستگی دارد.
معادن مورد استفاده بایستی مورد تایید دستگاه نظارت و کارفرما باشد و کلیه آزمایشات لازم بر روی آن انجام شود، این مصالح بایستی مرتباً در طی اجرای پروژه نمونه گیری شده و درصد شکستگی، ارزش ماسه ای و مقدار پولکی و سوزنی آن مورد آزمایش قرار گیرد.
آیین نامه روسازی راه های ایران دو نوع دانه بندی یک اندازه و باز برای مصالح چیپ سیل را بشرح ذیل پیشنهاد و ابلاغ نموده است:
نوع دانه بندی مصالح سنگی در طراحی و اجرا و در نتیجه عملکرد چیپ سیل مهمترین نقش را به خود اختصاص داده است. بهترین نوع دانه بندی مصالح در چیپ سیل، دانه بندی یکنواخت است در این صورت دانه بندی یکنواخت به دانه بندی ای اطلاق می گردد که تقریباً تمامی مصالح بر روی دو الک متوالی قرار گیرند.
این موضوع سبب میگردد اکثر سنگدانه ها در تماس با چرخ وسایل نقلیه در تماس بوده و در نتیجه اصطکاک مناسب بین چرخ وسایل نقلیه و رویه آسفالتی ایجاد گردد.
همچنین در این صورت زهکشی سطح رویه راه در مواقع بارندگی به راحتی صورت می پذیرد. استفاده از مصالح سنگی با دانه بندی غیر یکنواخت در اجرای چیپ سیل توصیه نمی گردد، زیرا به راحتی از سطح راه جدا میشوند و مصالح ریزتر در آن در قیر غوطه ور شده و موجب کم شدن اصطکاک و در نتیجه قیرزدگی سطح راه میگردد.
درصد رد شده از الک 200 در هر شرایطی نباید از 1 درصد وزن مصالح سنگی بیشتر باشد گرد و خاک موجود در مصالح سنگی سبب میگردد قیر بخوبی به مصالح سنگی نچسبد. توصیه میگردد که میزان سنگدانه ها اضافی فقط 5 الی 10 درصد بیشتر از مصالح موثر در اجرای چیپ سیل باشد. مصرف زیاد سنگدانه در اجرای چیپ سیل موجب پراکندگی پرتاب شدن مصالح به وسایل نقلیه و موجب سر خوردن وسایل نقل میگردد.
از استفاده مصالح گردگوشه باید خودداری شود؛ زیرا بخوبی به یکدیگر قفل و بست نمی شوند.
از مصرف سنگدانه های تخت و سوزنی در اجرای چیپ سیل باید خودداری شود و حتی الامکان بایستی مصالح مکعبی باشند در غیر اینصورت موجب قیر زدگی سطح راه می شود. در این صورت حداکثر ضریب تورق بایستی 20 درصد باشد. در جدول زیر مشخصات مصالح فیزیکی مصالح سنگی براساس استاندارد ASTM و AASHTO بشرح زیر پیشنهاد میگردد:
