خرابی های روسازی

دانه دانه شدن یا سایش، جدا شدن تدریجی مداوم مصالح سنگی از سطح روسازی می باشد که علت آن میتواند کمبود قیر و اکسیده شدن قیر می باشد. جابجا شدن ذرات سنگدانه ای آسفالت که در اثر بار ترافیک و یا تنش های ناشی از یخ زدگی آب ایجاد می شود باعث ایجاد تنش ها و کرنش های کششی در آسفالت می شود که ممکن است از مقاومت چسبندگی قیر تجاوز نماید. پریدگی دانه ها یا دانه دانه شدن با شدت کم یا متوسط فقط مقداری از مصالح سنگی ریزدانه جدا می شود ولی در دانه دانه شدن با شدت زیاد، مصالح سنگی درشت نیز از سطح رویه کنده می شود.
دانه دانه شدن، نتیجه رطوبت و یا جدا شدن غشاء قیر از رو و اطراف سنگدانه ها، اکسیداسیون قیر، تراکم ضعیف یا کم لایه های آسفالت در حین عملیات اجرایی و یا مقدار کم قیر موجود در مخلوط آسفالتی می باشد. پریدگی دانه ها و دانه دانه شدن معمولاً بیشتر در آب و هوای سرد یا مرطوب اتفاق می افتد. چنانچه دانه دانه شدن به علت عبور بارهای ترافیکی زیاد و سنگین از سطح راه باشد، معمولاً در آب و هوای سرد و زمانی که سختی قیر زیاد باشد، شدیدتر خواهد شد. دانه دانه شدن می تواند در اثر عمل سایش چرخ وسائل نقلیه و یا پخش شن و نمک که برای جلوگیری از یخ زدن سطح راه بر روی آن پخش شده است هم اتفاق بیفتد که این حالت بیشتر در تقاطع ها و محوطه های پارکینگ دیده میشود. ریزش یا پخش روغن و گازوییل و بنزین نیز عامل معمول دانه دانه شدن های غیر پیوسته در پارکینگ ها می باشد. شدت دانه دانه شدن را می توان به صورت زیر تعریف نمود:

شدت کم: مصالح سنگی ریزدانه یا قیر شروع به جدا شدن از سطح رویه می کنند که در این حالت بخش های فوقانی سنگدانه های درشت در معرض هوا قرار می گیرند و از سطح روسازی به تدریج کنده میشود. 

شدت متوسط: فرسایش بیشتر سبب می شود که حداقل یک سوم از قطر مصالح سنگی درشت دانه از سطح روسازی بیرون بزند. بافت سطح راه نسبتا سخت می باشد. 

 شدت زیاد: مقدار قابل ملاحظه ای از مصالح سنگی ریزدانه از سطح راه جدا شده و کنده شدن مصالح سنگی درشت دانه آغاز شده است. سطح راه بسیار مفرس میباشد.

چاله ها عوامل ایجاد خرابی آسفالت به دو دسته اصلی شامل محیطی و سازهای تقسیم می شوند.

تنش های ناشی از شرایط محیطی به علت اکسداسیون، رطوبت و پیرشدگی می باشند و عبور ترافیک سبب بروز تنش های سازها می گردد. اضمحلال روسازی معمولاً تحت اثر عبور ترافیک سنگین و هوازدگی رخ می دهد. نواقص و خرابی های سطحی شامل پریدگی دانه ها، قیرزدگی، اکسیداسیون و صیقلی شدن می شود. این نوع خرابی هم در راه های کم تردد و پر تردد رخ می دهد.