وکیوم باتوم چیست؟
مواد اولیه تولیدقیر که ناشی از ته ماند برج تقطیر در خلاء در پالایشگاه بجای میماند را وکیوم باتوم Vacuum Batuum(VB) میگویند. نفت خامی که در پالایشگاه در برج تقطیر به انواع مختلفی از مواد تبدیل میشود و این مواد در نقطه جوش های متفاوتی حاصل میگردند دارای ته ماندی شبیه قیر یا همان وکیوم باتوم است. در حال حاضر از روش های مختلفی در تبدیل وکیوم باتوم به قیر استفاده میشود و آنرا به عنوان خوراک تولید قیر میشناسند این ماده از هیدروکربن هایی با تعداد کربن بیش از 35 عددتشکیل میشود و علاوه بر تولید قیر در برخی از تاسیسات تولید روغن پایه هم استفاده میشود.
ضمن اینکه بیشتر ماده اولیه نفت کوره و مازوت نیز از نفت وکیوم باتوم حاصل میگردد. مشخصات فنی و آنالیز VB اغلب به شرح جدول زیر است:
عبور هوا از درون وکیوم باتوم در داخل برج قیر که در اینصورت فرآیند اکسیداسیون حاصل میشود به خواص و گرانروی آن بهبود یابد و سبب میگردد در مولکول های مالتن به مولکول آسفالتین تغییر یابد که موجب میگردددرجه نفوذ کاهش یافته و نقطه انرسی افزایش یابد و قیرها با درجه نفوذ حاصل میگردد Penetration grade بر حسب اینکه میزان هوادهی چقدر باشد مقدار درجه نفوذ کاهش یا افزایش می یابد. در نتیجه هوادهی خواص ته مانده بهبود یافته و مهمترین اثری که دمیدن هوا بر روی وکیوم باتوم دارد تبدیل شدن مولکولهای سبک مالتن به مولکول های سنگین تر یعنی آسفالتن است که این تبدیل موجب میگردد درجه نفوذ آن و نقطه نرمی بیشتر شود. دمای وکیوم باتوم در داخل برج تولید قیر 240 تا 320 درجه سلسیوس است.
همان طور که اشاره شد وکیوم باتوم قادر به مقاومت در برابر بارها و فشارهای دینامیکی و مکانیکی نمیباشد و بایستی اصلاحات لازم بر روی آن صورت پذیرد. برخی از روش های آزمون وکیوم باتوم بشرح ذیل است:
